نقش شناخت فرهنگ زمان نزول بر تفسیر آموزه های قرآن کریم

در این پژوهش، ابتدا تصویری از جغرافیای شبه جزیزه ی عربستان در زمان نزول و اقوام معروف آن زمان و همچنین آداب و سنن و عقاید مردم آن زمان را ترسیم کردیم، آداب و سننی که بیشتر آنها أسف بار بود در فصلی دیگر سه دیدگاه یعنی تاًثیرپذیری کامل قرآن از فرهنگ زمانه و قرآن بازتاب فرهنگ زمانه و همچنین قرآن به زبان قوم مطرح گردید، که هر یک از این دیدگاهها مورد تحلیل قرار گرفت. با ادلّه ی عقلی، نقلی و روایی ثابت شد که، دیدگاه قرآن به زبان قوم دیدگاه صحیحی است. و قرآن به هیچ وجه از فرهنگ زمان نزول تأثیر نپذیرفته است. و گفتیم که منظور از عرفی بودن زبان قرآن، یعنی ترکیبی بودن زبان قرآن، به این معنا که زبان قرآن ترکیبی از زبان عرف عام با زبان عرف خاص است . در جایی نحوه ی برخورد قرآن با فرهنگ جاهلیّت مطرح گردید و گفتیم که قرآن کریم در برخورد با فرهنگ جاهلی به صورت فعّال گونه عمل کرده است، بدین معنی که بخشی از فرهنگ جاهلی که ریشه در ادیان الهی گذشته داشته است را تاًیید و إمضاء کرده است و بخشی از فرهنگ مردم زمان نزول را تعدیل و اصلاح کرده است و آن آداب وسننی که در مقابل آموزه های اسلام بوده است را رد کرده است آیاتی در قرآن وجود دارد که به نوعی اشاره به فرهنگ زمان نزول اعراب جاهلی دارد. بر مفسّر لازم و واجب است در تفسیر آن آیات، به فرهنگ عصر نزول و تاریخ آن، اطلاع کافی داشته باشد. تأثیر و نقش فرهنگ زمان نزول در تفسیر جزء قراین پیوسته تفسیر است، و به طور مستقیم در فهم آیه تأثیرگذار است.